De komst van het coronapaspoort: mogen we deze zomervakantie weer reizen?
De Europese Commissie is grondig aan het kijken naar de mogelijkheid van een digitaal coronapaspoort, dat aantoont of iemand gevaccineerd is dan wel recent gecheckt is op corona. Hiermee zouden reizigers zowel binnen als buiten de Europese Unie weer kunnen gaan reizen.
Voorzitter van de Europese Commissie Ursula von Leyen kondigde op Twitter aan dat deze zogeheten Digital Green Pass deze maand nog als wetsvoorstel wordt aangeboden. De ontwikkeling ervan zouden naar verwachting zo’n drie maanden in beslag nemen, wat betekent dat gevaccineerde mensen naar verwachting tegen de zomer weer kunnen reizen naar bestemmingen die tegen corona ingeënte reizigers toelaten. Ook Angela Merkel bevestigde na een leiderschapsoverleg van de EU dat iedereen het erover eens was dat een digitaal vaccinatiecertificaat absoluut noodzakelijk is, maar benadrukte ook dat een dergelijk certificaat niet zou mogen betekenen dat alleen mensen met een vaccinatiepaspoort zouden mogen reizen.
Zorgen om privacy en discriminatie
De reacties onder Von Leyens aankondiging lopen sterk uiteen. Waar de een staat te juichen om weer te kunnen reizen, maakt de ander zich nog zorgen om privacy, veiligheid en discriminatie. De Raad van Europa – die overigens geen deel uitmaakt van de EU, maar waar alle Europese landen bij aangesloten zijn – bracht in februari in een resolutie nog het advies uit om mensen niet te discrimineren op basis van of zij wel of niet gevaccineerd zijn tegen COVID-19. Een resolutie is echter niet bindend, dus de Europese Unie kan dit advies naast zich neerleggen. Er wordt door verschillende landen al maanden gesproken over een dergelijk coronapaspoort. Israël heeft zelfs al een digitaal ‘groen paspoort’, waarmee burgers toegang krijgen tot theaters en concerten, sportscholen en zwembaden en hotels en synagoges.
Politiek is verdeeld
Nederlandse politici staan overigens niet unaniem te springen om een Europees vaccinatiebewijs. Het CDA, GroenLinks, PVV, SP en VVD voelen weinig voor een dergelijk paspoort, omdat het gevaccineerden zou voortrekken en voelt als dwang of drang richting burgers. SP-leider Marijnissen is dan ook bang voor een tweedeling in de samenleving.
D66-leider Sigrid Kaag daarentegen is groot voorstander. In haar toespraak op het partijcongres van D66 zei ze: 'Je kunt toch niet van gevaccineerde mensen verwachten dat ze wachten met leven tot de laatste prik is gezet?' Internationaal is er veel kritiek op deze houding, omdat daarmee juist ouderen en de zwakkeren in de samenleving die als eerste aan de beurt zijn straks weer hun leven kunnen leiden, terwijl de jongeren nog steeds ‘opgesloten blijven zitten’. Zo stelt Ross Clark in de Britse krant The Telegraph: 'Als we gevaccineerde mensen meer vrijheden gaan geven, hebben we straks plotseling een land van bevrijde tachtigjarigen, terwijl jonge mensen in lockdown blijven zitten. Er zouden weer theepartijtjes kunnen worden gehouden en cruiseschepen zouden weer zeilen, terwijl fitte en gezonde 25-jarigen nog eens zes maanden te maken krijgen met thuisblijven.' Kaag is echter van mening dat je dat kunt ondervangen door mensen die het vaccin nog niet hebben gehad dezelfde vrijheid kunt gunnen met een negatieve test op zak. Kaag: 'Wie een vaccin neemt, doet iets voor een ander. Beschermt de ander. Net als het dragen van een mondkapje is het een vorm van solidariteit. Laten we dat nu als samenleving gaan belonen.'
VVD-lijsttrekker Mark Rutte is vooral behoudend omdat het onvoldoende duidelijk is of gevaccineerde mensen niet alsnog het virus kunnen verspreiden. Daar zou wat hem betreft eerst meer duidelijk over moeten zijn.
Ook bij een rondvraag onder onze eigen reizigers zijn de meningen sterk verdeeld. 62% is voor een digitaal coronapaspoort waarmee weer gereisd kan worden, maar ook hier uiten mensen zich zorgen over dwang en ongelijkheid. 52% van de stemmers vindt het een prima idee om gevaccineerden meer privileges te bieden, maar de meerderheid is minimaal.
Praktische drempels
Terwijl de discussie verder gaat, buigen experts zich ondertussen over hoe zo’n coronapaspoort dan precies zou moeten werken. Niet alleen de privacy van alle gegevens staat ter discussie, er is ook de vraag welke testen geaccepteerd moeten worden. In het geval van een negatieve coronatest worden er nog steeds verschillende tijdframes aangehouden voor reizigers, variërend van 4 tot 72 uur oud; hier moet eerst een eenduidig beleid op komen. Nu komt daar de vraag bij welke typen vaccins wel en niet geaccepteerd gaan worden. Bovendien is de vraag of gevaccineerden ook nog steeds mondmaskers moeten dragen en anderhalve meter afstand moeten behouden.
De reden dat er gekeken wordt naar een digitaal bewijs in plaats van een stempel in het welbekende gele boekje, is tweeledig. Niet alleen moet The Green Pass zowel een vaccinatie als een recente negatieve test kunnen aantonen, een papieren bewijs zou makkelijker mee te frauderen zijn én makkelijker kwijtgeraakt kunnen worden. Een gedigitaliseerde uitslag kan bovendien in de app geladen worden terwijl je als reiziger op weg bent naar het vliegtuig, terwijl je anders zou moeten wachten op een uitdraai van het lab. Bovendien wordt er alvast een blik geworpen op de toekomst, waarmee een dergelijke app het traditionele vaccinatieboekje zou kunnen vervangen. Aan een app kunnen zowel ziekenhuizen, klinieken en apotheken verbonden worden, maar ook overheden, luchtvaartmaatschappijen, hotels, autoverhuurbedrijven en evenementenorganisaties zouden hiermee een vaccinatiestatus kunnen verifiëren. Realistisch gezien heeft het echter nog behoorlijk wat voeten in de aarde voordat een dergelijk registratieplatform wereldwijd is uitgerold en aan alle privacyvoorwaarden voldoet.
Nog meer reisinspiratie? Volg Columbus Travel op Facebook en/of Instagram en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief!
Gelukkig heb je voor Nederland geen paspoort nodig, dus we geven je volop ideeën om in eigen land eropuit te gaan!
