image
Tasfoto NL

De 9 fijnste boswandelingen binnen Nederland

Van brede beukenlanen tot kronkelende paadjes tussen de sparren: ontdek de mooiste bossen van Nederland voor een verkwikkende wandeling. We zetten negen fijne boswandelingen in eigen land op een rij. 

1. Deelerwoud, Gelderland

Boswandeling Deelerwoud in Gelderland. Foto: Jurjen DrenthDeelerwoud in Gelderland. Foto: Jurjen Drenth

De Veluwe is zó immens groot dat er twee nationale parken in passen: Nationaal Park Veluwezoom en Nationaal Park Hoge Veluwe. Juist in het gebied tussen die twee in wordt het interessant. Want zo’n nationaalpark-label, dat trekt mensen. Het Deelerwoud is niet minder mooi en vormt een groene corridor tussen de beide nationale parken, compleet met ecoducten en faunatunnels. Hierover verplaatsen zich niet alleen grote grazers zoals Schotse hooglanders, damherten en edelherten, maar ook kleiner grut als insecten en reptielen. Tijdens een wandeling door dit waanzinnige stukje natuur bots je ook op verschillende zeldzame planten en bijzondere vogels, waaronder nachtzwaluwen en draaihalzen. Tip: verken het bos in de vroege ochtend, wanneer er nog een magische sfeer heerst. 


2. Schoorlse Duinen, Noord-Holland

Schoorlse Duinen in Noord-Holland. Foto: Tim BilmanSchoorlse Duinen in Noord-Holland. Foto: Tim Bilman

Anderhalve eeuw geleden dreven zilte stormen de inwoners van de duindorpen aan de Noordzeekust tot waanzin. Zand schuurde langs huizen en drong tot in alle spleten door. Het duingebied rond het Noord-Hollandse Schoorl, blijkt uit oude geschriften, was ‘het ellendigst van allemaal. Ongenaakbaar, onbewoonbaar, ontembaar.’ Uiteindelijk is het Staatsbosbeheer toch gelukt om het zand te temmen door duizenden zwarte dennen en heel veel helmgras aan te planten.

Nu de zandstorm is gaan liggen, worden de proporties van de Schoorlse Duinen pas echt duidelijk. Het natuurgebied omvat niet alleen de breedste duinen van Nederland, maar ook de hoogste: de befaamde Klimduin steekt maar liefst 55,5 meter boven Schoorl uit. Helaas zul je niet de enige zijn die hiervan op de hoogte is. Vooral in de weekenden loopt het storm. Het natuurgebied is echter groot genoeg om alleen te zijn met de natuur en je gedachten. Het gros van de dagjesmensen heeft het gemunt op de zee. Als je je rug naar de zee toekeert, ben je de meesten al kwijt. Of plan je bezoek doordeweeks, wanneer je in alle rust van de bossen, heiden, duinen en kust kunt genieten. 

De meeste bezoekers beginnen in Schoorl. Voor wat meer rust en bezinning parkeer je je auto bij Hargen aan Zee aan de noordwestkant. Hiervandaan ben je relatief snel in het mooiste deel en kun je zowel korte als lange wandeltochten maken. Als je wilt, kun je zelfs een wandeling maken van acht uur, zonder twee keer hetzelfde pad te kruisen. Waar in Nederland kan dat nog, behalve op de Veluwe?

Op sommige plekken mag het zand weer stuiven als vanouds. De grootste zandverstuivingen vind je nu in de Baaknol in het noordoosten. Het uitzicht vanaf dit landduin is ongeëvenaard: vanaf de top kijk je mooi over de glooiende duinen. En als je goed tuurt, zie je de zee in de verte. Hier vind je ook een houten zitje. We dagen je uit om een mooiere picknickplek te vinden dan deze ... Geen proviand bij je? Iets verderop wacht het hippe Strandpaviljoen Hargen. De Schoorlse Duinen zijn ook toegankelijk vanuit Bergen (zuidwesten), Groet en Camperduin (beide noorden). Download de wandelroute van natuurmagazine Roots.


3. De Kaapse Bossen, Utrecht

De Kaapse Bossen in Utrecht. Foto: ANPDe Kaapse Bossen in Utrecht. Foto: ANP

De Kaapse Bossen bij Doorn liggen in het hart van een van de bosrijkste gebieden van Nederland: de Utrechtse Heuvelrug. Het gebied is gezegend met brede beukenlanen, kronkelende bospaadjes en stuifzand- en heidegebieden. Beklim in elk geval de 25 meter hoge uitkijktoren De Kaap. Als je boven staat, heb je een fantastisch uitzicht over de
Utrechtse Heuvelrug. De donkerblauwe wandelroute (negen kilometer) rijgt de bijzonderste plekken van de Kaapse Bossen aaneen, waaronder een enorme zwerfkei, de Doornse Kei, en een zandafgraving, het Doornse Gat.


4. Het speulder- en sprielderbos, Gelderland

Het Speulder- en Sprielderbos in Gelderland. Foto: Dennis vd WHet Speulder- en Sprielderbos in Gelderland. Foto: Getty Images

Boswachterij Speulder- en Sprielderbos is een aaneengesloten bosgebied in het noordwesten van de Veluwe. Het gebied valt grofweg op te delen in een ‘donker’ bos, vol douglas- en fijnsparren, en een ‘licht’ bos, vol dennen en berken. Veel van de grote eiken- en beukenbomen hebben grillige vormen en zijn deels met elkaar vergroeid. Je vindt hier ook het Solse Gat, een diepe kuil uit de ijstijd, die ontstond door toedoen van een draaikolk in het gletsjerwater. Met een bezoek aan het gebied ben je gemakkelijk een dag zoet. Zeker als je de observatieplatformen meepakt en de cultuurhistorische bezienswaardigheden – grafheuvels, houtwallen en oude jachtwegen – bezichtigt. In het omvangrijke natuurgebied komen bovendien tal van wilde diersoorten voor, zoals dassen, edelherten, everzwijnen en de gladde slang. Een van de mooiste wandelroutes (zeventien kilometer) loopt van Putten, via het kleine dorpje Drie en het Solse Gat, richting de Ermelose Heide. 


5. De bossen van Kroondomein Het Loo, Gelderland

Kroondomein in Het Loo in Gelderland. Foto: Getty ImagesKroondomein in Het Loo in Gelderland. Foto: Getty Images

De bossen van Kroondomein Het Loo behoren tot de mooiste van Nederland. Vooral de afwisseling is prijzenswaardig. Het ene moment loop je tussen de beuken door, het andere moment tussen de eiken en weer even later tussen de berken. Je vindt hier ook de hoogste boom van Nederland: een douglasspar van bijna vijftig meter. De Trage Tocht Hoog Soeren is een fraaie wandelroute van elf kilometer langs de mooiste plekjes van het bos.


6. Holtingerveld, Drenthe

Holtingerveld in Drenthe. Foto: ANPHoltingerveld in Drenthe. Foto: ANP

Het Holtingerveld is het kleine en onbekende zusje van het Dwingelderveld en het Drents-Friese Wold. Het biedt een bijzonder afwisselend landschap vol wandelpaden. Maar vooral ook rust – iets dat je in de Randstad, en zelfs in de centraler gelegen natuurgebieden, wel kunt vergeten. Natuur en geschiedenis zijn in dit gebied onlosmakelijk verbonden. Op een vroegere startbaan bloeien orchideeën, in een bomkrater zwemmen salamanders en tussen de bomen liggen prehistorische grafheuvels. Download de wandelroute van natuurmagazine Roots.


7. Hierdense Poort, Gelderland

Hierdense Poort in Gelderland. Foto: ANPHierdense Poort in Gelderland. Foto: ANP

Tijdens de twintig kilometer lange NS-wandeling Hierdense Poort, tussen Nunspeet en Harderwijk, zie je de noordelijke Veluwe in al zijn glorie. In deze uitgestrekte natuurzone van 3500 hectare wachten honderden kilometers aan paden op avontuurlijke wandelaars. De eerste kilometers voeren door het Willemsbos. Met een beetje geluk spot je tussen de dennen een hert, ree of wild zwijn. Plotseling bevind je je in een open heide- en stuifzandgebied. Op steeds meer plekken mag het zand zijn gang weer gaan. Het landschap wordt hierdoor dynamischer en bijzondere planten en dieren krijgen de kans om terug te keren. Inmiddels scharrelen er weer vele soorten loopkevers rond en laten nachtzwaluwen en roodborsttapuiten zich volop zien. Ook aan de andere kant van de A28 wordt aan de natuur gewerkt. Door verstedelijking en de aanleg van wegen raakt de natuur steeds meer versnipperd. Rond de Veluwe worden daarom acht groene zones of ‘poorten’ ingericht.

De Hierdense Poort vormt een verbinding tussen de ‘droge’ Veluwe en het ‘natte’ Veluwemeer, en dat werkt de flora en fauna in de hand. Neem ook zeker een kijkje op landgoed De Essenburgh met zijn zeventiende-eeuwse kasteel. Trakteer jezelf op een lekkere lunch in het restaurant in de gewelvenkelder of op het buitenterras. Het resterende deel van de route loopt grotendeels over asfalt naar Harderwijk. Via de eeuwenoude stadspoort en de lommerrijke Vischmarkt slenter je door de historische en verrassende binnenstad, waarna je afsluit op het station.

Beginpunt Station Nunspeet; eindpunt Station Harderwijk. Afstand: tien, twaalf of twintig kilometer. Download de route.

8. Savelbos, Limburg

Savelsbos in Limburg. Foto: ANPSavelsbos in Limburg. Foto: ANP

Kaarsrechte kalksteenwanden, idyllische dorpen en fantastische uitzichten in een uniek heuvellandschap: tijdens de OV-stapper Savelsbos kom je in aanraking met alles wat Zuid-Limburg zo aantrekkelijk maakt. Vanaf NS-station Maastricht en over het alom bekende Pieterpad loop je naar het pittoreske Bemelen. Net voordat je het dorp in loopt, zie je aan je linkerkant torenhoge kalksteenwanden. De uitgezaagde kalksteenblokken werden veelal gebruikt voor de aanleg van huizen en kastelen. Nog steeds kom je op veel plekken kalkstenen bouwwerken tegen. Kijk tijdens het wandelen dus goed om je heen!

Via smalle wegen vervolg je je weg naar Cadier en Keer. In het weekend is er geen betere lunchplek denkbaar dan Landgoed Heerdeberg. Dit restaurant, waarvoor je kort moet afwijken van de wandelroute, heeft een geweldig terras, een buitenkeuken en een groente- en theetuin in de schaduw van een oude mergelwand.

Met een volle buik zoek je de holle wegen op. Het lijkt alsof deze wegen, die typisch zijn voor het Limburgse landschap, door de mens zijn uitgegraven. Niets is minder waar. Door uitspoeling, een proces waarbij neerslag een natuurlijke weg omlaag vindt, zijn in de lengterichting van dalen holle wegen met verticale bermen ontstaan. Ook de hellingen in het Savelsbos ogen soms verticaal. Omdat het bos vanwege zijn reliëf ongeschikt was voor landbouw, verkeert het nog in een oorspronkelijke staat en zie je nog echte woudreuzen.

Aan de rand van het Savelsbos vind je de Prehistorische Vuursteenmijn Rijckholt, een van ’s werelds grootste ondergrondse vuursteenmijnen. Duizenden jaren geleden toverden vuursteenwerkers het goed bewerkbare gesteente om tot bijlen, messen, speerpunten en andere gereedschappen.

Rond Eijsden wordt het landschap gedomineerd door hoogstam- en laagstamboomgaarden. Wil jij de beschutte velden in vol ornaat zien? Het beklimmen van Uitkijktoren Mescherhei werpt zijn vruchten af – vanaf negen meter hoogte zie je de boomgaarden en eindbestemming Eijsden liggen.

Beginpunt Station Maastricht; eindpunt Station Eijsden. Afstand: 23 kilometer. Download de route.

9. Holterberg, Overijssel

Holterberg, Overijssel. Foto: Getty ImagesHolterberg, Overijssel. Foto: Getty Images

De omgeving van Holten is een paradijs voor natuurliefhebbers. Rond de Holterberg, onderdeel van nationaal park Sallandse Heuvelrug, kun je eindeloos wandelen. Zandverstuivingen, veroorzaakt door overbegrazing van heidevelden, werden er begin vorige eeuw beteugeld door het aanplanten van bos. Het natuurgebied de Borkeld, waarin coulisselandschap wordt afgewisseld door heide, leemkuilen, akkers, hoogveen en bos, is onze favoriet van de OV-stapper Holterberg. Hier ligt ook het grootste jeneverbesstruweel van Nederland. Daarnaast is de Borkeld een archeologisch reservaat – reeds dertienduizend jaar geleden waren er jagers en verzamelaars actief. De prehistorische grafheuvels en nederzettingsplaatsen die zijn gevonden zijn tussen de vier- en zesduizend jaar oud.

Beginpunt Station Nijverdal; eindpunt Station Holten. Afstand: veertien kilometer. Download de route.

Wil je meer inspiratie opdoen voor de mooiste wandelingen in Nederland? Bestel In Eigen Land in onze webshop. Je krijgt de special zonder verzendkosten thuisgestuurd!
Bestel de voorjaarseditie 2024 van In Eigen Land in de Columbus-webshop.

Volg Columbus Travel op FacebookInstagram en/of YouTube en meld je aan voor onze wekelijkse nieuwsbrief.