Herman m
Spiegelfacade
Het heiligdom van Fatima Mæ'sume, de zus van de achtste Imam Reza, bevindt zich in de sjiitische stad Qom, de op Mashad na meest heilige stad in Iran. In 816 stierf Fatima in deze stad, op doorreis naar haar broer in Mashad. Een groot deel van het heiligdom werd gebouwd door Shah Abbas I in het begin van de 17e eeuw. Het heiligdom heeft tientallen seminaries en religieuze scholen aangetrokken. Door haar mausoleum nam de faam van Qom toe. Dit werd nogeens versterkt doordat ook Imam Khomeini in deze stad filosofie, ethiek en islamitisch recht aan de hogeschool heeft gestudeerd. Van verre zie je de gouden koepels en sierlijke minaretten van het heiligdom, dat niet toegankelijk is voor niet-moslims. Ondanks de drukte als gevolg van een herdenking van de sterfdag van Fatima, zag ik op een bepaald moment kans om een van een spiegelfacade voorzien gedeelte van het complex te fotograferen.
Spiegelend
De impala of rooibok is een slanke en middelgrote antilope. Op de foto is een mannetje (met horens) en een vrouwtje afgebeeld. De impala leeft op open vlakten en in licht beboste gebieden, in de nabijheid van water. Er is een voorkeur voor het grensgebied tussen grasland en acaciabos, met voldoende voedsel, drink- en schuilplaatsen.
Noravank
Noravank betekent letterlijk “nieuw klooster” en is een van de mooiste kloosters in Armenië, zowel door de architectuur en versiering, als door de eenzame ligging aan het eind van een indrukwekkende kloof. De belangrijkste gebouwen werden in de 13e eeuw opgericht door de familie Orbelian, prinsen van Syunik. Het was een soort slotklooster, vrouwen noch leken waren er toegelaten. Als belangrijkste relikwie werd er een stuk van Jesus' kruis met bloedvlekken bewaard. Op de foto zie je de in 1339 gebouwde Mariakerk, bestaande uit drie verdiepingen. De bouwmeester was Momik, een miniaturist. De verdieping is te bereiken via twee smalle trappen (zo hield met de geiten buiten) en het gebouw is een typische kruiskoepelkerk. De koepel rust op 12 zuilen. Ook deze zijn versierd en je ziet er o.a. (traditioneel op Armeense kloosters) de schenkers met een model van de kerk in handen samen met Maria en Jesus. Aan de linkerzijde van de foto staan enkele khatchkars. Een khatchkar is een gesneden kruissteen, bedekt met rozetten, zonneschijven of ingewikkelde patronen van bladeren, druiven , granaatappelen of abstract knoopwerk. Deze stenen zijn kenmerkend voor de middeleeuwse christelijke Armeense kunst.
Phong Nha-K? Bàng
Phong Nha-K? Bàng is een nationaal park in de provincie Quang Binh in Vietnam met een oppervlakte van 344 km². Het park behoort tot de grootste kalksteenlandschappen ter wereld. Er bevinden zich enkele honderden grotten, ondergrondse rivieren en lange ondergrondse gangen met stalagmieten en stalactieten. In 2003 is Phong Nha-K? Bàng opgenomen op de Werelderfgoedlijst van Unesco. Op de berg nabij de toegang tot het nationaal park zie je opschriften van het werelderfgoed weerspiegelen op het water in de rijstvelden.
Spiegelende engelen
De Debre Birhan Selassie kerk ofwel kerk van de Drieëenheid en Berg van Licht in Gondar is beroemd geworden door de prachtige plafond- en wandschilderingen. Daarnaast zijn er vele voorbeelden van Ethiopische kerkkunst te zien. De kerk is gebouwd in opdracht van keizer Eyasu II (ook bekend als Birhan Seged of Eyasu de Grote ( 1682-1702). De muren zijn volledig bedekt met Bijbelse taferelen en het houten plafond is gedecoreerd met honderden engelengezichtjes. Die gezichtjes zijn in een alternerend patroon aangebracht waardoor het lijkt alsof de kunstenaar ze in enig opzicht aan elkaar wilde spiegelen.
Oogverblindend
In de Imamzadeh-ye Ali Ebn-e Hamze in de poëtische stad Shiraz bevindt zich het graf van Emir Ali, een neef van Shah Cheragh die hier ter plekke stierf terwijl hij op weg was naar Khorasan om imam Reza te helpen. Op de foto kun je de bovenzijde van de schrijn zien. Deze schrijn bevindt zich onder een koepel. Het complex werd gebouwd in de 19e eeuw nadat het vorige heiligdom door aardbevingen was verwoest. Het gebouw heeft aan de binnenzijde gebrandschilderde ramen en een oogverblindend spiegelwerk, dat met de weerkaatsingen van licht in een breed kleurenspectrum een feeëriek schouwspel oplevert. Vrouwen mogen het heiligdom alleen betreden in een lang zwart gewaad, de zogenaamde chador.
Rode rotsen
Het kloostercomplex Noravank (letterlijk: nieuw klooster) ligt 120 kilometer van de Armeense hoofdstad Yerevan op een plateau in een nauwe, door de rivier Darichay uitgesleten kloof met rode rotsen. Vanaf dit klooster zijn de uitzichten fenomenaal en de kleurschakeringen van de rotsen wisselen in de loop van de dag, afhankelijk van de stand van de zon.
Schaken en schudden
In het Lover’s Park, vlakbij het Parlementsgebouw en Presidentieel Paleis in Yerevan, vinden op zondag allerlei activiteiten plaats, zoals het ten toon stellen van zelf gemaakte kunstvoorwerpen, hardlopen en wandelen. Maar ook het schaakspel wordt er graag beoefend. Enkele minuten nadat deze foto is genomen begon de bodem verontrustend te trillen. Het waren de uitlopers van de aardbeving, die op 23 oktober 2011 toesloeg in het 200 km verderop gelegen Oost-Turkse Van en daar veel doden en schade berokkende. De aardbeving had een sterkte van 7,2 op de schaal van Richter en het epicentrum bevond zich op een diepte van ongeveer 5km. In Yerevan en omgeving bleef het gelukkig beperkt tot een aantal flinke aardschokken. Ook dat voelde overigens niet bepaald prettig aan.
Zvartnots
De aan de Heilige Joris gewijde kathedraal in Zvartnots (letterlijk hemelse engelen) was ooit de grootste kerk van Armenië. Het godshuis werd tussen 642 en 662 gebouwd in opdracht van Katholikos Nerses III, net na de eerste Arabische inval - een chaotische tijd in de Armeense geschiedenis, waarin de Armeniërs in hun strijd tegen de Arabieren moesten kiezen tussen aansluiting bij óf de Byzantijnen óf de Sassaniden. Vermoedelijk werd het heiligdom in 930 verwoest door een aardbeving. De kathedraal moet zeer rijk gedecoreerd zijn geweest, blijkens gesneden stenen met fruitmotieven en frescoresten, die rond het complex verspreid liggen. Precies in het midden van de kerk, destijds onder de koepel, is nog een verdiept doopbekken te zien. In de oosters orthodoxe traditie dompelt men de dopeling volledig onder. De ‘archeologische vindplaats van Zvartnots’ (beschermd door Unesco) werd pas tussen 1901 en 1907 ontdekt. Inmiddels staat een aantal zuilen op de oorspronkelijke plek zodat je een redelijk goede indruk kunt krijgen van de grootte van de vroegere kathedraal. Er zijn ook de resten van het paleis van de Katholikos blootgelegd. Te zien zijn ondermeer de overblijfselen van een vergaderzaal, een refter, een badkamer, en een ruimte waar druiven werden geperst.
Geghard
Het Klooster van Geghard (letterlijk betekent het Armeense woord Geghard speer) ligt op ongeveer 40 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad Jerevan. Het ommuurde klooster is een uniek voorbeeld van middeleeuwse Armeense architectuur. Het complex is omringd door woeste rotsen van de Azatvallei. Bijzonder is dat een deel van het klooster in/uit deze rotsen is gehakt. Het klooster werd in de vierde eeuw gesticht, volgens overlevering door Gregorius de Verlichter, op de plek van een heilige bron. Aanvankelijk heette het Ayrivank, Klooster van de grot, maar later kreeg het de naam Geghardavank, Klooster van de speer, naar de lans die Christus aan het kruis verwondde, en die de apostel Judas Taddeüs naar Armenië zou hebben overgebracht. Van het oorspronkelijke klooster is door plunderingen en aardbevingen niets overgebleven. De op de foto zichtbare hoofdkerk van het huidige complex is in 1215 gebouwd nadat de Georgiërs Armenië tijdelijk hadden bevrijd van de islamitische Seltsjoeken. De foto heb ik genomen vanuit een nis, waarvan de boog aan de rechterbovenzijde nog zichtbaar is. Het totale complex staat sinds 2000 op de werelderfgoedlijst van Unesco.
Avan en Azat
Nabij de Graeco-Romeinse Garnitempel heb je een mooi uitzicht op de Avankloof die is uitgesleten door de snelstromende Azatrivier. De bron van deze rivier ligt op de westelijke helling van het Geghamagebergte. De herstkleuren en de lage bewolking voegen aan het rotsachtig landschap een extra dimensie toe.
Garnitempel
De Garni-tempel is het enige Graeco-Romeinse bouwwerk in Armenië. Over het algemeen wordt aangenomen dat het een voor-christelijke tempel uit de eerste eeuw betreft, waarschijnlijk gewijd aan de god Mithras, en bekostigd door keizer Nero. De tempel of peripteros is gebouwd in een ionische stijl en ligt op een hoog rotsplateau vanwaar je een spectaculair uitzicht hebt op de Azat-rivier. Naast de tempel zijn resten gevonden van andere gebouwen, zoals een zevende eeuwse kerk met vier apsiden, een paleis en een badhuis met mozaïekvloer uit de derde eeuw. Opmerkelijk is dat een begeleidende Griekse tekst vertelt, hoe de makers die verantwoordelijk waren voor het mozaïek, daar niets voor kregen (????? ???????? ??????????, letterlijk: Wij werkten zonder te ontvangen). Tijdens een zware aardbeving in 1679 werd de tempel volledig verwoest en raakte in de loop der tijd bedolven onder lagen aarde en stof. In 1909 werd het heiligdom ontdekt, maar werd pas tussen 1969 en 1975 in de Sovjettijd opnieuw opgebouwd. Doordat veel oorspronkelijk bouwmateriaal was blijven liggen, heeft men de tempel grotendeels met de originele stenen kunnen laten herrijzen.
One love, one heart
Dit net in de echt verbonden paar werd bij het verlaten van de Surp Sargis kerk in Yerevan door familie en kennissen onthaald op rozenblaadjes. In gedachten passeerde Bob Marley met zijn One Love. One Love, One Heart Let's get together and feel all right Hear the children crying (One Love) Hear the children crying (One Heart) Sayin' give thanks and praise to the Lord and I will feel all right Sayin' let's get together and feel all right Let them all pass all their dirty remarks (One Love) There is one question I'd really like to ask (One Heart) Is there a place for the hopeless sinner Who has hurt all mankind just to save his own? Believe me One Love, One Heart Let's get together and feel all right As it was in the beginning (One Love) So shall it be in the end (One Heart) Give thanks and praise to the Lord and I will feel all right One more thing Let's get together to fight this Holy Armageddon (One Love) So when the Man comes there will be no no doom (One Song) Enz. Voor de muzikale ondersteuning zie http://www.youtube.com/watch?v=vdB-8eLEW8g&feature=related
Laatste wil
Toen we Noravank, een dertiende eeuws ensemble van kerkjes in de provincie Vayots Dzor, tegen Azerbeidzjaans grondgebied, bezochten werd een oud vrouwtje op een krakkemikkige stoel naar binnen gedragen door een zoon en kleinzoon. Vervolgens werd zij met haar stoel middenop de vloer in de Surp Astvatsatsin neergezet. Ze zei in eerste instantie niets en keek louter met grote ogen om zich heen. Nadat ze haar omgeving had “verwerkt” prevelde ze een aantal onverstaanbare woorden. Een eveneens in de nabijheid vertoevende kleindochter bracht opheldering. Zij vertelde, dat haar oma de dood voelde naderen en dat haar laatste wens was om nog een bezoek te brengen aan deze heilige plaats, bestaande uit de Surp Astvatsatsin, de St.Karapet kerk en de St.Grigor kapel. Noravank betekent letterlijk “nieuw klooster” en behoort tot de mooiste kloosters in Armenië, zowel door de architectuur als door de eenzame, schitterende ligging aan het eind van een indrukwekkende kloof. De belangrijkste gebouwen werden in de 13e eeuw opgericht door de familie Orbelian, prinsen van Syunik. Het was een soort slotklooster, vrouwen noch leken waren er toen welkom. Als belangrijkste relikwie werd er een stuk van Jesus' kruis met bloedvlekken bewaard.
Paradijs ?
Het Armeens Hoogland, ook bekend als het Armeens Plateau, verbindt de Kleine Kaukasus met het Taurusgebergte in Turkije. Het plateau beslaat een oppervlakte van 400.000 km² en heeft een gemiddelde hoogte tussen de 1500 en 2000 meter, met als hoogste punt de Ararat (5165 meter), die oorspronkelijk toebehoorde aan Armenië maar nu in Turkije ligt. De achtergrond van deze foto wordt gedomineerd door de berg Aragats, een stratovulkaan en met 4095m tevens het hoogste punt van Armenië. Het hoogland bestaat uit een mix van lavaplateaus, slakkenkegels en bergketens met daarin steppen en semiwoestijnen. Het grootste gedeelte van het Armeens Hoogland ligt overigens in Turkije, in de regio Oost-Anatolië. Het Armeens Hoogland wordt ook wel het "epicentrum van de ijzertijd" genoemd, daar er aanwijzingen zijn dat hier voor het eerst ijzer werd gesmeed rond het einde van het 2e millennium v.Chr. Ook wordt het hoogland vaak gezien als een van de mogelijke locaties van de Hof van Eden ofwel het Paradijs, zoals aangeduid in de Bijbel.
Armeense vrouw
Deze vrouw verwelkomde ons bij de receptie in het hotel Ararat in Yerevan. Het Armeense volk, waarvan zij deel uitmaakt, heeft een zeer bewogen geschiedenis achter de rug. Een belangrijk aspect van de Armeense nationale identiteit is de zeer oude christelijke beschaving. Hun woongebied was oorspronkelijk veel groter dan de huidige republiek. In de 17e eeuw werd hun leefgebied opgedeeld. In de 19e eeuw kwam een groot deel van Armenië binnen de Russische invloedssfeer. Veel Armeniërs streden dan ook in de Eerste Wereldoorlog mee met het Russische leger tegen de Ottomanen. Tijdens die oorlog werden talrijke etnische Armeniërs in het Ottomaanse Rijk gedwongen gedeporteerd, als gevolg waarvan tussen de 600.000 en 1,5 miljoen etnische Armeniërs om het leven kwamen. Na de Eerste Wereldoorlog vormde Armenië korte tijd met Georgië en Azerbeidzjan de Kaukasische Federatie, om vervolgens van 1918 tot 1920 een onafhankelijke republiek te vormen. In 1920 werd het land ingelijfd bij de Sovjetunie. In augustus 1990 verklaarde Armenië zich onafhankelijk van de Sovjetunie.
Hanrapetutyan Hrapara
In dit gebouw aan Hanrapetutyan Hraparak, ofwel het Plein van de Republiek, in het centrum van Yerevan zetelt de Raad van Ministers van de republiek Armenië. Het zogenoemde Government House is in 1929 gebouwd in opdracht van de Armeense SSR, de oorspronkelijke Sovjetrepubliek, en werd uiteindelijk voltooid in 1941. Het vormt een onregelmatige vijfhoek, met één van de zijkanten naar binnen toe gekruld. Aan deze kant bevinden zich brede bogen, ondersteund door aantrekkelijke kolommen. Deze colonnade strekt zich uit over de hele lengte van de gevel boven de bogen. Een klokkentoren onderbreekt de belangrijkste naar het Plein van de Republiek gerichte gevel. ’s Avonds vindt op het plein een daverend waterspektakel plaats met fonteinen, die in een breed kleurenspectrum “dansen” op de maat van zowel klassieke als popmuziek. Deze fonteinen zijn ontworpen door ingenieur en wetenschapper Abram Abramyan en combineren muziek, water en kleur in een unieke compositie. Zie ook mijn tip en foto, beide met de aanduiding “dansende fonteinen”. Bij de tip kun je de fonteinen op een filmpje zien en sluit daarmee aan op het muziekthema van deze maand met de melodie van de Onedin Line.
Dansende fonteinen
Het Plein van de Republiek ofwel Hanrapetutyan Hraparak is een schitterend plein, centraal gelegen in de hoofdstad van Armenië, Yerevan. Het plein is omringd door interessante gebouwen als het Nationaal Historisch Museum, het Government House met klokkentoren (bevat de belangrijkste kantoren van de regering van Armenië), het centrale postkantoor van de republiek, het "Armenia Mariott" hotel, de Ministeries van Buitenlandse Zaken en van Energie en Natuurlijke Hulpbronnen. De gebouwen bestaan uit rose Armeense tufsteen. Het plein werd ontworpen door de Armeense architect Alexander Tamanian tussen 1924-1929. Overdag is het op het van natuursteen voorziene plein met een aantal terrasjes, leuk toeven, maar ’s avonds is hier helemaal het summum. Elke avond vindt hier namelijk een licht- en muziekspektakel plaats, waarbij waterfonteinen de hoofdrol spelen. Er is sprake van een harmonie van geluid, licht, kleur en naar alle kanten bewegende waterstralen. De eerder genoemde gebouwen vormen het perfecte decor voor dit betoverende evenement. Met een rijke schakering aan kleuren in combinatie met muziek en water is het volop genieten. Wij hebben dit gebeuren verschillende avonden achtereen bezocht, en het viel ons op dat er elke keer een ander programma werd geboden. Op sommige momenten werden filmbeelden geprojecteerd op het neerkomende water. Dat levert bijzondere effecten op. Doorgaans begint het spektakel rond een uur of acht ’s avonds en duurt het ongeveer een uur. Soms wordt het met vuurwerk afgesloten. Het evenement is vrij toegankelijk en je begeeft je te midden van de Armeniërs van jong tot oud. Jonge stellen willen graag zien en gezien worden, kinderen rijden rond in elektrisch aangedreven autootjes, er zijn enkele handelaren die hun producten aan de man of vrouw proberen te brengen, zoals eigenhandig gemaakte tekeningen, die dikwijls zijn voorzien van een afbeelding van de berg Ararat, welke door de Armeniërs als heilige berg wordt beschouwd. Voor een impressie van de dansende fonteinen zie het door mij geschoten [url="http://www.youtube.com/watch?v=H91TCuVKxJU" target="_blank"]filmpje[/url] en zie ook mijn [url="http://www.columbusmagazine.nl/azie_en_midden-oosten/armenie/jerevan/reisreporter/fotos/338234.html" target="_blank"]foto[/url]. Op de achtergrond van beide zie je het Government House met klokkentoren.
Dansende fonteinen
Dagelijks is er ’s avonds een prachtig spektakel gaande met kleurrijk belichte fonteinen, die op de maat van muziek water spuiten op het Plein van de Republiek (Hanrapetutyan Hraparak) in de hoofdstad van Armenië, Yerevan. Het wordt ook wel het plein met de dansende fonteinen genoemd. Het is een plein, waar de Armeniërs uitermate trots op zijn en appelleert aan hun verbondenheid met het land en na de nodige strijd verworven vrijheden. Dit zijn ook elementen die terug te vinden zijn in het Armeense volkslied, waarvan ik het eerste couplet (in latijns schrift en met de Nederlandse vertaling) hieronder aangeef. Mer Hayrenik, azad ankach, Vor aprel é darédar Ir worthika art ganchoom eh Azad, ankach Hayastan. Vertaald Ons vaderland, vrij en onafhankelijk Dat leeft van eeuw tot eeuw Zijn kinderen roepen Vrij onafhankelijk Armenië Zie ook http://www.youtube.com/watch?v=OZrHlqwavP0&feature=related
Kasagh Gorge
Vanaf de steile rotsen bij het Saghmosavank Klooster ( Armeens : ???????????) in de provincie Aragatsotn heb je een fenomenaal uitzicht op een kloof, dat is uitgesleten door de rivier Kasagh. Je zit hier in de directe contreien van de 4090 meter hoge Armeense berg Aragats. Dit is een fraai gebied voor een trekking. Onderweg kom je vrijwel zeker Yezidi-Koerdse herders met hun kuddes schapen of geiten tegen. Omdat het een erg dun bevolkt gebied is en je nauwelijks toeristen tegenkomt, is het wel raadzaam van tevoren het vervoer goed te regelen.
Moeder Armenië
Vanaf een strategische plek op een heuvel in Yerevan waakt een torenhoog standbeeld van ‘Moeder Armenie’ over de stad, met een reusachtig zwaard in haar gespierde handen en een dreigende blik richting Turkije. De band tussen Armenië en Turkije is nog steeds verstoord als gevolg van de Turkse ontkenning van de Armeense genocide. In het voorjaar van 1962 werd op deze plek een standbeeld van Stalin verwijderd en vervangen door de Moeder Armenië, ontworpen door Ara Harutyunyan. "Moeder Armenië" heeft een hoogte van 22 meter, waardoor de totale hoogte van het monument uitkomt op 51 meter, inclusief sokkel. Moeder Armenië staat symbool voor vrede door kracht. Elk jaar op 9 mei bezoeken duizenden Armeniërs het standbeeld en leggen hier bloemen ter herdenking van de Armeense martelaren, omgekomen tijdens de Tweede Wereldoorlog. In de sokkel van het standbeeld is het militair museum gehuisvest. In eerste instantie stond het museum in het teken van de Tweede Wereldoorlog, nu is een groot deel van de tentoonstellingsruimte gewijd aan de Nagorno-Karabach Oorlog van de jaren 1980-'90. Er zijn persoonlijke bezittingen, wapens en documenten van de helden, en de muren zijn versierd met hun portretten.
Armenië • Sevanmeer en omgeving
Armenië • Sevanmeer en omgeving
Verbanning
Op het schiereiland Sevanavank in het meer van Sevan staat een tweetal kerkjes. Ooit was dit een echt eiland, dat onbewoond bleef tot aan het einde van de achtste eeuw na Christus. Monniken bouwden toen een kapel met daaromheen diverse cellen. Een klooster werd gesticht in 874 in opdracht van koning Ashot I , de eerste koning van het koninkrijk Bagratid , en zijn dochter Mariam. Het eilandklooster was volgens historici bestemd zowel voor eredienst en bedevaart als een plek van verbanning voor Armeense edelen die in ongenade waren gevallen. De twee kerken die uit die tijd dateren en achtereenvolgens op de foto zijn te zien zijn de Arakelots (Apostelen) en Astvatsatsin (Heilige Moeder van God). De kerkjes liggen hoog boven het meer en het achterliggend decor wordt gevormd door de Areguniatsbergen. Een prachtig plekje om rond te lopen. Niet zonder reden heeft ook de Armeense president deze omgeving uitgekozen voor zijn vakantiehuis, vandaag de dag dus niet bepaald meer een verbanningsoord.
Telefono non c’ è
Vanaf een bankje bij de Cascades, een lange witte trap op een heuvel in Yerevan met onderweg diverse kunstwerken en waterfonteinen, is het leuk om mensen in hun dagelijkse bezigheden gade te slaan. Op de foto is een persoon druk aan het telefoneren, terwijl een ander tegelijkertijd wat dromerig zit te kijken. Dit tafereel riep bij mij het beeld op van het lied non c’ è van Laura Pausini: “Tu non rispondi più al telefono E appendi al filo ogni speranza mia Io non avrei creduto mai di poter perder la testa per te All`improvviso sei fuggito via Lasciando il vuoto in questa vita mia Senza risposte ai miei perché adesso cosa mi resta di te Non c`è... non c`è il profumo della tua pelle” enz. Zie ook http://www.youtube.com/watch?v=ZYvW2RT_FAs
Armeens alfabet
Op weg naar het Amberd fort bezochten wij het letterpark, een klein park waar alle letters van het Armeense alfabet zijn opgetrokken uit tufsteen. Dit park werd gerealiseerd in 2005 en symboliseert het 1600-jarig bestaan van het Armeense alfabet. Aan de rechterzijde van de foto zie je het standbeeld van de Armeense geleerde en religieuze Mesrop Masjtots, die het alfabet in 405 heeft ontworpen. Het alfabet bestond oorspronkelijk uit 36 letters. De volgorde van de letters had een religieuze symboliek; het alfabet begon met "?" A en eindigde met "?" Q, dit verwees naar God (???????) en naar Christus (???????). Op de achtergrond zie je de hoogste top van Transkaukasië, de Aragats (4090 m), niet te verwarren met de in Turkije gelegen Ararat.
Community-updates
NEEM DEEL AAN DE COMMUNITY OP FACEBOOK
01-11-2022 Zoals jullie weten, gaat de community stoppen. Wil jij graag nog in contact blijven met de andere communityleden? Word dan lid van de speciale Facebookgroep, die wordt beheerd door communityleden!
UPDATE: COLUMBUS COMMUNITY GAAT STOPPEN
27-08-2022 Helaas hebben we moeten besluiten dat we de community niet voort gaan zetten. We leggen je graag uit waarom. Lees verder >
