Ligurie

Reisgids

Beste reistijd

Foto's

Praktisch

Hoornenaarsnest

Ligurie,
Italië


DE HOORNAAR.

In Eurazië onderscheidt men drie soorten hoornaars: de Duitse hoornaar (Vespa germanica Fabricius), de Middelste hoornaar (Vespa media Degenhardt) en de Grote hoornaar (Vespa crabro Linneaus). Respectievelijk worden deze soorten gemiddeld 20, 25 en 30 mm lang. Behalve door haar afmeting valt de hoornaar op door haar roodachtige borststuk en haar felle geluid. Zij kwam niet veel voor in België en Nederland, maar is de laatste 3 jaar geen zeldzaamheid meer. Hoewel de grote hoornaar meer dan twee keer zo groot is als de gewone wesp, is zij beduidend minder agressief ten opzichte van de mens.
Als zij steekt is dit toch aardig wat pijnlijker dan bij een gewone wesp of bij, maar ze steekt minder snel - al kan de hoornaar wel erg weerbaar zijn als het erop aankomt een nest te verdedigen. Werksters zijn 18-25 mm, koninginnen 25-35 mm en mannetjes tot 28 mm lang.
In de volksmond doen fabels de ronde dat een paar steken al voldoende zouden zijn een mens of paard te doden. Voorzover die persoon niet toevallig één van de twee tot drie procent mensen betreft met een allergie tegen de steken of in de keel holte gestoken wordt is dit echter volstrekte onzin.
Het gif is vergelijkbaar met dat van bijen en andere wespen, maar niet exact hetzelfde - het bevat een relatief grote hoeveelheid van de neurotransmitter , waardoor het sterker een branderig gevoel opwekt. Ook zal het branderige en jeukende gevoel langer aanhouden.
Net als bij gewone wespen zijn voor een niet-allergische mens circa 500-1000 steken nodig om dodelijk te zijn (afhankelijk van de plaats) en aangezien nesten zelden zo groot zijn en slechts één op de tien dieren uit het nest zullen steken is de kans verwaarloosbaar klein.
Dat de dieren desondanks killer wasp (moordenaarswesp) genoemd worden zal eerder samenhangen met de manier waarop zij andere insecten jagen en verorberen - voor die dieren is de hoornaar inderdaad een geduchte moordenaar. De hoornaar kan in een wespennest of een bijenvolk enorme schade toerichten, Dit omdat de hoornaar bij de wesp het nest zal plunderen en doden en in een bijenvolk het honing uit de bij zal zuigen waardoor ook deze afsterven.
Ook zal de hoornaar de gedode wespen meenemen naar hun eigen nest om hier later de jonge larven van de hoornaars mee te voeren.

In tegenstelling tot kleinere wespen is de hoornaar niet sterk geïnteresseerd in zoetigheid. Hoornaars vangen vooral andere insecten, waaronder bijen en wespen maar ook grote insecten als libellen, en likken vaak het uittredende sap van beschadigde bomen, waarbij ze ook de bastranden openknagen met hun grote kaken.
Hoornaars zijn in de herfst op afgevallen fruit te vinden, maar komen niet af op zoetigheden.

De hoornaar is een goede insectenbestrijder doordat ze grotere prooien aankan dan de andere wespen. Hoornaars vliegen ook 's nachts en komen dan op kunstlicht af.
Dit nest zat boven in een oud kasteel. Gefotografeerd van een flinke afstand