TanjaBila

Marokko • Casablanca

Marokko • Casablanca

TanjaBila

Iedereen die een halve stap in Marokko heeft gezet kent nana: de Marokkaanse muntthee. Mierzoet, maar ik die in Nederland fanatiek suikergeheelonthouder ben, kan er in Marokko geen genoeg van krijgen. Maar heb je wel eens in de keuken gekeken hoe de nana gezoet wordt? Hierbij een tip van de sluier: zoek het suikerklontje op de foto…

Marokko • Fez

Marokko • Fez

TanjaBila

In Fes – hoewel het ook Marrakech geweest kan zijn – worden wij aangesproken door een jochie van hooguit 13: of wij willen zien hoe leer gemaakt wordt. Wij volgen mijnheer door een wirwar van straatjes, nee: gangetjes, en krijgen in een leerwinkel een takje munt toegestopt. “U merkt vanzelf wel waarvoor dat dient”, is het enige wat de leerwinkelier loslaat. Opeens staan wij op een balkonnetje en wow… de stank slaat ons bijna omver. Dat die mannen daar beneden, die in grote bakken leer verven, dit de hele dag kunnen doen… Wat ruikt die munt opeens heerlijk!

Marokko • Casablanca

Marokko • Casablanca

TanjaBila

Rond de Hassan Deux is er altijd iets te zien of mee te maken. Hele gezinnen flaneren vooral ’s middags langs de moskee. Zij die verkoeling zoeken, vinden dat op de stenen van het “strand” naast de moskee. Modieus geklede dametjes bewegen zich voorzichtig en wankelend met angstige gilletjes op hun hakjes (!!!) over de stenen. Mannen proberen een maaltje vis te verschalken en de jeugd plast er vrolijk op los.

Marokko

Marokko

TanjaBila

In mijn vorige tip "Over Geld" was ik niet helemaal duidelijk over de achtergrond van mijn advies. Je kunt inderdaad overal pinnen met je bankpas of credit card. Mijn tip sloeg echter op het omzetten van eurobiljetten in dirhams. Want zo gemakkelijk als het pinnen van dirhams is, net zo lastig kan het soms zijn om vreemd geld te wisselen. Niet iedere bank is bereid of in staat vreemde valuta te wisselen, en in een van de grootste steden kon ik bij een vestiging van Western Union wisselen, alleen… de enige persoon die het kon of mocht doen was “effe schafte”, dus of ik over een uurtje terug wilde komen. Elders moest ik noodgedwongen in een hotel wisselen, maar dat was dan ook een heel kleine stad. Marokko is een schitterend land om vakantie te vieren, te wonen en te werken. Niet voor niets heb ik er geruime tijd gewoond en veel vrienden gemaakt. Maar hoewel de huidige koning veel doet om het toerisme te stimuleren, waren er vaak momenten dat ik zijn persoonlijke toerismeadviseur wilde worden – oké, geintje. Maar serieus: soms krijg je de indruk dat zijn beleid bewust wordt gesaboteerd. Die indruk werd bevestigd door Marokkaanse vrienden, niet van het zelfkritiekloze type maar jonge mensen die de nationale minpunten benoemen zodat er iets aan gedaan kan worden. Eén van die hoofdpijnpunten is het verkeer. Oversteken bijvoorbeeld: reken er niet op dat je op het zebrapad dezelfde rechten hebt als hier. Zebrapaden horen er schijnbaar bij de straatversiering, en geen automobilist die vaart zal minderen omdat jij toevallig de andere kant van de straat probeert te bereiken. Taxi’s dan: stap niet in de eerste de beste taxi. De uiterlijke staat van een taxi kan veel vertellen over de mate van risico die je neemt als je instapt, en ik overdrijf echt niet. Vaak zullen sommige chauffeurs je verzoek om de taximeter aan te zetten proberen weg te wuiven. Dat los je op door beleefd doch dringend te eisen dat de meter aangezet wordt, de prijs afspreken of uitstappen. Anderzijds kun je uitstekende afspraken maken met taxichauffeurs; ga eens samen thee drinken en bespreek de mogelijkheden om een halve dag gereden te worden naar enkele van die vele magnifieke plekken die alleen de locals kennen en dus geen andere toeristen komen. PS: dank je wel scubasheila voor je welkom.

Marokko

Marokko

TanjaBila

Iedere toerist moet bij aankomst en vertrek een zgn. Fiche d’embarquement/debarquement invullen en afgeven aan de grenspolitie. In het vliegtuig naar Marokko worden deze kaartjes keurig uitgedeeld, maar bij vertrek moet je er echt zelf aan denken. En als je net zo’n warhoofd bent als ik, vergeet je die kaartjes ook bij de zesde keer vertrekken. De kaartjes liggen in bakken in de hal bij de paspoortcontrole, maar helaas vallen zij niet zo heel erg op. En niets is zo vervelend als je een hele tijd in de rij hebt gestaan en terug moet om alsnog zo´n kaartje in te vullen, om vervolgens weer achterin aan te sluiten. Regelmatig zie ik mensen op het vliegveld teruggestuurd worden door de grenspolitie omdat ze geen fiche hebben ingevuld. Tip: neem bij aankomst een paar extra kaarten mee, (wellicht kunnen reisbureaus ervoor zorgen dat er je de kaartjes reeds in Nederland kunt krijgen?) vul ze in voor vertrek en bewaar ze bij je paspoort. Tip 2: er liggen niet altijd pennen bij de kaartjes…

Marokko • Fez

Marokko • Fez

TanjaBila

Dit koetsje in het centrum van Fes zal binnenkort waarschijnlijk uit het stadsbeeld verdwijnen, want er schijnt niet veel belangstelling voor te zijn. Zal het paard leuk vinden.

Marokko • Casablanca

Marokko • Casablanca

TanjaBila

Ik zou bij het eerste bezoek aan Marokko 100 Euro wisselen bij een Grenswisselkantoor in Nederland (= ongeveer 1000 dirham). Daarmee kun je de taxi betalen (in Casablanca tussen de 200 en 300 dirham), en je eerste avond in het hotel (zo vermijd je de toeristenwisselkoers), eventueel nog een restaurantje. Omdat ik vaker Marokko bezoek, leg ik altijd zo'n 2000 dirham apart voor m'n volgende bezoek. In sommige (zelfs grotere) steden is Euro's wisselen een hell of a job. Zorg ook altijd voor kleingeld. Waarom? Om te voorkomen dat je al te onbeschoft afgezet wordt (met name in het noorden, daar is het 't ergst). Stel bijvoorbeeld dat je een bepaalde route vaker met de taxi aflegt en altijd 15 dirham betaalde - en opeens vraagt een chauffeur 30 of 50 dirham voor dezelfde route, betaal dan gepast 15 dirham en zeg heel vriendelijk dat je dat altijd betaalt en niet van plan bent het dubbele te betalen. Idem als je ergens eet en het eethuis heeft "geen wisselgeld". Tip: check altijd vooraf bij een 'local' wat de geldende gemiddelde prijzen zijn (taxi, souk, restaurant, alles). Je hebt dan een betere basis voor de onvermijdelijke onderhandelingen en je weet meteen of je de normale of toeristenprijs gevraagd wordt. Tip 2: Je kunt in Marokko overal uitstekend met Engels overweg. Maar als je geen Frans spreekt, ben je aan de goden overgeleverd. Veel Marokkanen spreken (uitstekend) Engels, maar schamen zich toch tegenover buitenlanders en durven dan geen Engels te praten. En: veel mensen lijden, als het hen even beter uitkomt, aan acute tijdelijke talenamnesie. Tip 3: alle reizensites hebben het over de vriendelijke onderhandelingen met een kopje thee erbij. Maar als je je mond niet durft opentrekken en niet eventueel enkele decibellen luider durft praten, ben je helemáál aan de goden overgeleverd. Als een taxichauffeur je probeert af te zetten, bereik je meer met een barse weigering (in het Frans!!!) dan met een kopje thee.