Zoals je spelenderwijs zand tussen de vingers door laat glijden, zevend, voelend of er misschien een schelpje tussen zit, zo laten gorgonen ook het water door hun gespreide aftakkingen stromen, hopend op wat plankton om zich mee te kunnen voeden. Net als de geopende hand hebben gorgonen de vorm van een waaier, zacht meedeinend op de stroming, hetgeen hen de toepasselijke bijnaam waaierkoraal geeft.

Gorgonen zien er weliswaar uit als planten met al hun takken maar zijn feitelijk dieren, net als al het andere koraal. Ze hangen meestal aan steilere hellingen en wanden, en dan bij voorkeur in de voedselrijke stroming. Ook scheepswrakken zijn een welkome thuisbasis voor ze. Rondom het skelet bevindt zich een levende huid waarin zich kolonies poliepen (holtedieren) bevinden. Die poliepen kunnen zich terugtrekken in de huid, zijn voorzien van acht tentakeltjes en zorgen voor het vangen van het voorbij zwevend plankton. Rood, geel, wit en oranje zijn kleuren die je veel aantreft en die allemaal een andere soort vertegenwoordigen maar onder de verzamelnaam gorgoon of hoornkoraal bekend staan. Gorgonen vormen de decoraties van de zee dankzij hun vorm en kleurenpracht. Om de ware kleuren te zien heb je onder water echter wel een lamp nodig: het mooie rood komt op diepte namelijk over als blauw. Soms, tijdens een algenplaag, of wanneer het water langere tijd te warm is geweest, verliezen ze hun felle kleur en worden ze overwoekerd door bruinige algen die ze als een lelijke mantel bedekken.

Gorgonen leven in kolonies waarbij ze vaak in elkaar verstrengeld zijn. Het lijken dan soms hele bossen onder water. De basis van een rode gorgoon kan wel 4 centimeter dik zijn waarbij de takjes een doorsnede hebben van 6 millimeter. Ze groeien slechts een paar centimeter per jaar en kunnen tot een halve eeuw oud worden. Door hun fragiliteit kunnen ze niet te dicht bij de oppervlakte overleven. De branding zou ze doen afbreken. Ondanks hun ruwe structuur merk je dat ze, wanneer je ze per ongeluk aanraakt, niet hard aanvoelen maar juist verrassend zacht.

De naam Gorgonen stamt uit de Griekse mythologie en hoort toe aan de drie dochters van de zeegoden. De bekendste en de gevaarlijkste van de dochters was Medusa, wier blik kon doden. Ze werd uiteindelijk zelf gedood nadat ze de toorn van godin Athena over zich had afgeroepen. Uit haar bloed werd onder andere het gevleugelde paard Pegasus geboren. In plaats van haren hadden de Gorgonen slangen op het hoofd die alle kanten op krioelden en daarbij een gelijkenis vormden met het veel onschuldigere waaierkoraal.

De rode gorgonen zijn mogelijk het meest opvallende waaierkoraal, met de mooiste en dikste takjes. Ze zien eruit alsof er fluweel omheen zit. Sommige delen kunnen felgeel zijn. Zoals aangegeven zijn er heel veel soorten die je qua kleur en vorm van elkaar kunt onderscheiden. Een kenmerk van de witte gorgonen (eunicella singularis) is naast de kleur dat de takjes vrijwel evenwijdig aan elkaar lopen en bedekt zijn met kleine uitstulpingen die de kelken van de poliepen vormen. De oranje gorgonen (lophogorgia ceratophyta) herken je, behalve aan de kleur, aan de veelvuldigheid van zeer fijne en wat ongeordende aftakkingen. Tot op een diepte van 250 meter tref je deze soort nog aan. De meest voorkomende gorgonen in de Middellandse Zee zijn de gele exemplaren (eunicella cavolinii) en deze vind je vaak samen met de rode gorgonen. De vertakkingen van de gele gorgonen zijn onregelmatig en je ziet ze veel op plaatsen waar minder licht komt.

In tegenstelling tot de lelijke dochters van de zeegoden zijn gorgonen een plezier voor het oog. Dit is zeker het geval wanneer ze zich met elkaar mengen, wanneer de rode gorgonen ook gele puntjes laten zien, of de oranje gorgonen meer roze worden. Met het juiste licht is de kleurenpracht niet te beschrijven.

(Eigen tekst uit één van mijn boeken)