Reisorganisaties na corona: een veranderend beleid
Duurzaam reizen is al geruime tijd een hot topic en corona heeft de discussie of ver reizen nog wel verantwoord is alleen nog maar verder aangewakkerd. Mogen we dan niet meer vliegen? Volgens Wim Kok, mede-oprichter van reisorganisatie Matoke Tours, is dat niet de oplossing. Er ligt echter wel een taak weggelegd voor de reisbranche.
Dat vliegen slecht is voor het klimaat staat als een paal boven water. Maar ik betwijfel of minder vliegen de oplossing is voor ontwikkelingslanden. Als we minder vliegen, neemt het toerisme op deze bestemmingen af, en dat ten gaat ten koste van de lokale natuur en wildstand. De Afrikaanse natuurgebieden zijn een goed voorbeeld. Veel van deze gebieden kunnen alléén voortbestaan als toerisme méér geld in het laatje brengt dan de bouw, houtkap, landbouw of veeteelt. Tijdens de coronacrisis is dit pijnlijk duidelijk geworden. Mensen die eerst in het toerisme werkten en nu plotseling geen inkomsten meer hebben, vielen terug op wat de natuur hun te bieden heeft, zoals hout en bush meat. Door illegale houtkap en stroperij zijn in relatief korte tijd veel bomen en wilde dieren gesneuveld.
Het nieuwe reisbeleid
Reisorganisaties zullen zich daarom moeten blijven inzetten voor duurzaam toerisme. In de afgelopen maanden hebben we het beleid van Matoke Tours dan ook aangepast aan de nieuwe werkelijkheid. Ons beleid kent zes speerpunten. Om te beginnen zullen we beter om moeten gaan met het vliegvraagstuk. Een duurzaam alternatief bestaat nog niet. Maar het is wél mogelijk om steeds meer directe vluchten aan te bieden. Daarnaast is het ook mogelijk om de CO2-uitstoot van vluchten (deels) te compenseren. Wij moeten daarin het voortouw nemen, zodat de compensatiekosten niet volledig bij de reiziger komen te liggen. Het is ook belangrijk dat we langere reizen gaan aanbieden. Op deze manier kiezen reizigers wellicht vaker voor een lange reis in plaats van twee of driekortere reizen en wordt er dus ook minder gevlogen. Een lange reis staat gelijk aan méér tijd en als je méér tijd hebt kun je vaker buiten de gebaande paden treden. Dit leidt tot een eerlijkere verdeling van toerisme-inkomsten; er ontstaat werkgelegenheid in gebieden waarin dat nog amper het geval is. Buiten de gebaande paden treden voegt bovendien iets toe voor jou als reiziger, want je diept een land écht uit. Er zijn nog zo veel onbekende gebieden die de moeite waard zijn. Het toerisme in deze gebieden kan echter alleen op gang komen als er getrainde personeelsleden beschikbaar zijn. Denk bijvoorbeeld aan gidsen, koks en serveersters. Wij vinden het daarom essentieel om te investeren in het opleiden van mensen uit de regio.
Duurzaam reizen betekent niet per definitie minder vliegen. Een goede impact achterlaten op de lokale natuur en economie is minstens zo belangrijk. Voor reisorganisaties is de coronacrisis een uitgelezen kans om nog eens kritisch naar hun (klimaat) beleid te kijken. Reizigers kunnen het immers niet alleen. Reisorganisaties moeten óók hun verantwoordelijkheid nemen.
In de gebieden waarin we actief zijn gaan we kritischer kijken naar de samenwerkingen met hotels en lodges. Niet alleen de kwaliteit, service en prijs zijn belangrijk, maar ook de manier waarop accommodaties opereren. Hebben ze goede arbeidsvoorwaarden voor het personeel? Hoe gaan ze om met water- en plasticverbruik? En maken ze gebruik van zonne-energie? Daarnaast moeten we in onze contracten met lokale partners meer aandacht schenken aan natuurbehoud, mensenrechten en ethische kwesties. In sommige gevallen is dat nog té vrijblijvend. Wij zijn immers van hen afhankelijk; ter plaatse zijn zij het gezicht van onze reisorganisatie. Ten slotte vinden we het belangrijk om onze kennis te delen met reizigers, zodat ook zij het belang van duurzaam reizen (nog beter) gaan begrijpen. We leggen uit wat we doen en waarom, en wat je als reiziger zelf kunt doen om je reis te verduurzamen.
Verantwoordelijkheid nemen
Reizen en bewustwording gaan hand in hand. David Attenborough verwoordde het treffend in zijn documentaire A Life On Our Planet: ‘Niemand zal beschermen waar hij niet om geeft, en niemand geeft om wat hij nog nooit ervoer.’ Ik ben van mening dat een ondernemer er alles aan moet doen om zijn product te beschermen. Het product van een reisorganisatie is de overweldigende natuur op deze planeet en de verscheidenheid aan culturen die erop voorkomt. Wij zijn als reisorganisatie verantwoordelijk voor het behoud van de natuurlijke en culturele diversiteit. Niet alleen onder normale omstandigheden, maar ook nu, tijdens de coronacrisis. Ik denk ook dat steeds meer reizigers dat van ons verlangen.
