Australië - In het hart van Aboriginalland
Om het magistrale, geheimzinnige Aboriginalreservaat Arnhemland in het noorden van Australië in te mogen, kan je het beste een jaar van tevoren beginnen met het aanvragen van je vergunning. Reizigers worden slechts mondjesmaat toegelaten. Hier vind je nog échte Aboriginalcultuur in een woest en onaangetast landschap. Maar voor hoe lang nog?
Tekst: Jona Dekker, Fotografie: Ilse Schrama
In het hart van Aboriginalland
‘Onze cultuur verdwijnt nooit!’, werd ons verzekerd door de dronken
maar felle Aboriginalvrouw Gammjah in een troosteloze buitenwijk
van Darwin,
de bescheiden hoofdstad van het
Northern Territory. ‘Hoe wij overleven? De blanke man zou
zeggen dat ik een briefje invul bij de Sociale Dienst, voor geld.
Het Aboriginalantwoord is dat we voedsel verzamelen in het bos en
dat we jagen. We eten python, op het hoofd na, want dan val ik dood
neer, haha!’ Gammjah is verslingerd aan drank en daardoor aan de
stad. Haar levensverhaal is tekenend voor veel Aboriginals, wier
cultuur – de oudste levende cultuur ter wereld – ten prooi is
gevallen aan onderdrukking, armoede en alcoholisme.
Gammjah komt oorspronkelijk uit Arnhemland,
een gebied ten oosten van Darwin
dat twee keer zo groot is als Nederland. Sinds 1978 is het – op een
paar mijnen en toeristenaccommodaties na – weer helemaal in handen
van de traditionele Aboriginallandeigenaren. Het reservaat is
misschien wel het meest onaangetaste en ontoegankelijke gebied van
Australië.
En wij mogen op bezoek – met een felbegeerd toegangsbewijs. Maar
heeft de beschermde status van het reservaat ook daadwerkelijk de
buitenwereld buiten gehouden? En is hun leven er ook echt op
vooruitgegaan?
Puur
‘Vooruitgang’ is een westers concept’, meent onze gids Vince
Collins (48), een stevige, ronde kerel met rode wangen, een
camouflageoutfit en een constante ‘no worries, mate’-uitdrukking op
zijn gezicht. ‘Geloof me, het enige wat er voor de Aboriginals in
Australië
is veranderd, is opgelegd door de blanken. En dat is géén
vooruitgang. Door armoede en slechte weerstand tegen
alcoholverslaving gaan Aboriginals zo’n zeventien jaar eerder dood
dan blanke Australiërs.’ We rijden al een paar uur over de Arnhem
Highway, langs bossen, moerassen en savannes. En twintig miljoen
termieten per hectare, met bijbehorende metershoge, grijze, puntige
termietenheuvels. Vince: ‘De Aboriginals geloven niet in
vooruitgang. Het gaat erom dat je morgen wakker wordt. En als je
niet wakker wordt, nou ja, dan maakt het toch niet uit. The sun
will rise, the birds will fly. Zo zien zij het.'
Klik om te kijken of de papieren editie of de digitale editie nog beschikbaar is.
