Call me Sexy Bones
In Dominica ontmoet Louise ten Have een bijzondere man. Hij is een Kalinago-indiaan, medicijnman en kunstenaar. Maak kennis met Sexy Bones.
'Call me Sexy Bones' Foto: Louise ten Have
Op eilanden in de Grote Oceaan en de Caribische Zee wordt indrukwekkende houtsnijkunst gemaakt van de boomvaren. Op het Caribische eiland Dominica zijn de bossen bezaaid met deze bijzondere boomsoort. Van bovenaf lijkt de boomvaren op een gewone varen, maar er zit een stam onder die tot wel twintig meter lang is. Bijzonder is de structuur van de onderkant van de stam; deze is ontstaan doordat de bladstelen mettertijd in elkaar zijn gedraaid of gevlochten. Het lijkt op een warrige knot zwart en bruin haar en is opvallend zacht. Dat maakt het geliefd materiaal voor houtsnijwerkers. In veel gevallen hakken zij slechts de bovenkant van de boomvaren af om de stam ter plekke te bewerken − de boom blijft dus in de grond staan. Een mooier reissouvenir uit Dominica is nauwelijks denkbaar. We gaan dan ook op pad om de fraaiste staaltjes houtsnijwerk te vinden. Aan de oostkust valt ons oog op een rijtje enorme beelden die van de boomvaren zijn gemaakt. Maar bij navraag blijken deze niet te koop en we vervolgen onze weg.
Veel geluk hebben we niet. Her en der worden kleine maskertjes van de houtsoort verkocht, maar nergens op het eiland zien we mooie grote beelden in de verkoop. We besluiten terug te keren naar de oostkust om meer te weten te komen over de maker van de grote beelden die wij zo mooi vonden. Hij blijkt niet ver weg te wonen. We stoppen bij een klein eenvoudig huisje aan de kant van de weg. Onze chauffeur weet ons te vertellen dat de houtsnijwerker ook een bekende medicijnman onder de Carib of Kalinago is. Van deze oorspronkelijke bewoners van het Caribisch gebied zijn er nog maar drieduizend over, allemaal op Dominica. Medicijnman of niet, hij heeft griep, deelt zijn vrouw ons mee. En dan verschijnt er toch een mannengezicht in de deuropening. Een man die zowel in de hoogte als in de breedte lijkt te zijn gekrompen in zijn kleding. We stellen ons voor. ‘Ik ben Sexy Bones,’ zegt hij.
‘Excuse me?’ denk ik. Ik wil zijn naam niet hardop herhalen, maar wel zeker weten of ik hem goed heb gehoord. Klaarblijkelijk staat er een groot vraagteken op mijn voorhoofd want hij schraapt zijn keel. ‘Sexy Bones is mijn naam,’ zegt hij nogmaals. Ik besluit het er even bij te laten, overgeleverd aan mijn fantasie wat betreft de herkomst en betekenis van zijn naam. Wij vertellen de reden van onze komst en hij geeft aan een beeld te kunnen maken, from scratch, griep of niet. ‘Geef me even de tijd, dan kunnen jullie het over een paar dagen oppikken.’ Zo gezegd, zo gedaan. We meten nog even de omvang op van onze koffer, die gelukkig elke dag met ons meereist, en spreken een prijs af voordat we onze weg vervolgen. Onze chauffeur blijkt geen saillante details te kunnen geven over de herkomst van de naam Sexy Bones, dus laten we het erbij.
Enkele dagen later is het tijd om het beeld op te halen. Met een grote glimlach op het gezicht vertelt Sexy Bones dat hij het moeilijk heeft gehad omdat zijn griep maar bleef aanhouden. Voordat ik weet wat er gebeurt, heeft hij zijn T-shirt omhooggetrokken om te laten zien hoe mager hij is geworden. Ik laat mijn ogen via zijn uitstekende ribbetjes van boven naar beneden glijden. Terwijl mijn ogen op een bepaalde hoogte even blijven hangen − één lichaamsdeel eist vanwege zijn enorme omvang alle aandacht op − herhaalt de beste man zijn naam nog eens. ‘Sexy Bones.’ Ik schiet in de lach. Sexy Bones lacht vrolijk met me mee. Hij legt uit: ‘Ik ben opgegroeid in een grote familie van allemaal dikkertjes. Alleen ík was mager en daarom kreeg ik de bijnaam Bones. Toen ik wat ouder werd vond ik dat de lading niet helemaal meer dekken.’ Met een ondeugende lach: ‘Dus voegde ik er Sexy aan toe. Vanaf dat moment noemt iedereen me Sexy Bones!’ Voilà!
Tip: Ga jij naar Dominica en wil je ook een groot boomvarenbeeld meenemen dat in je koffer past? Vraag dan in het dorpje Kalinago Barana Aute naar Sexy Bones, die een paar kilometer noordelijker woont. Wie weet maakt hij nu wel beelden die in een koffer passen. Houd anders rekening met een paar dagen verwerkingstijd en het feit dat een groot beeld zeker 22 kilo weegt. Hoe nieuwer het beeld, hoe zwaarder; er zitten liters water in die nog gaan verdampen. Of heb je hulp nodig met je gezondheid? Sexy Bones is een van de bekendste medicijnmannen van Dominica. Hij maakt gebruik van wel 250 planten om diverse ziekten te behandelen.
