Lenin's Bureau
Sint Petersburg
Rusland
Mireille
Lenin's Bureau
De laatste dag in Rusland alweer aangebroken. De Hermitage uitgebreid bewonderd, het Petershof bewandeld en literaire cafés aangedaan. De culturele geschiedenis is overweldigend - als een spons slurp ik het op. Wat heeft Rusland een indruk op mij gemaakt. Toch blijft één iemand mij intrigeren, zijn beeltenis heeft ons achtervolgd van Moskou tot in ieder armetierig gehucht én hier in St Petersburg, jawel Vladimir Lenin.
Uit de reisgids is slechts een kleine alinea gewijd aan het Smolny Instituut, pas later is haar betekenis voor de Russische geschiedenis ons duidelijk. Ooit had Catharina de Grote het instituut gesticht als streng meisjes internaat voor notabelen. In 1917 verjaagde de Bolshevik revolutionairen de dames er werd het hun hoofdkantoor, sinds de Douma naar Moskou verhuisde werd het stadhuis en kantoor van de burgemeester van St Petersburg. Alsjeblieft! Op de gok probeerde we of we er in mochten. Men keek ons eerst moeilijk aan, tassen werden doorzocht en driekeer door de detectiepoortjes. Waarschijnlijk dachten ze ‘goed volk’ dus werd er gebeld. Een alleraardigste mevrouw die goed Engels sprak nam ons mee nadat onze paspoorten in bewaring waren gesteld.
Eerst kwamen we bij haar op kantoor, alsof je terugstapt in de jaren zestig! Nog gewoon een degelijke typemachine, oude kastjes en bruin-oranje gebloemde gordijnen. Ik vroeg nog voorzichtig of ze ook met een computer werkten, het antwoord
ontkenend! Ze vertelde dat rond de duizend mensen hier op het gemeentehuis werken, voor extra veiligheid was controle (wat nog meer werd er van ons gecontroleerd?!) uiterst belangrijk. Ons werd gevraagd of we wel naar haar zouden luisteren en ongehoorzaamheid werd niet getolereerd. Maar natuurlijk antwoordde wij braaf! Ze leidde ons door lange gangen ondertussen uitgebreid vertellend over de Smolny geschiedenis. Tot onze verbazing liet ze ons veel toe, naast fotos nemen mocht er ook óók op geschiedeniswaardige plekken gezeten of gelopen worden. Allereerst kwamen we in een enorme aula, voorin een groots podium met erachter een enorm schilderij van Lenin. Het podium waar Lenin in 1917 de constitutie uitsprak en de revolutie aankondigde in oktober. Jeetje! Enne mogen we daar staan? Geen probleem, fotos ‘prekend’ achter de katheder werden ook toegestaan. Lenin torent drie keer zo hoog achter me, naast zijn portret de tekst van de constitutie uit 1917 in marmer, indrukwekkend! Staand op de katheder zijn de oude albast kroonluchters goed te bewonderen. Enorme schalen als UFO’s waaronder zes satelliet schalen de kaarslampen erop zijn ontelbaar. We liepen verder tot we bij de kamers aankomen waar wij reikhalzend naar hadden uitgekeken. Het domein van een wereldberoemde man. De drie kamers staan er nog bij alsof meneer Lenin even is gaan lunchen. Wij stappen geschiedenis in, dat besef dringt tot ons door en zorgt voor opwinding. Na een blik in de kamer van Lenin’s secretaresse en administrateur stappen HET kantoor binnen. Op het kolossale houten bureau liggen manuscripten met zijn pen ernaast, de originele begin twintigste eeuw telefoon met doorkiesnummer 897 staat te pronken. De bureauaccessoires doen me denken aan het deftige bureau van mijn opa, bij mijn nauwkeurige inspectie van het vloeiblok is Lenin zijn handschrift in spiegelbeeld te zien. Even op ‘zijn’ stoel zitten en zelf vereeuwigd worden als bewijs voor thuis, zogenaamd drukdoende aan de telefoon met een collega revolutionair. Een bezoek aan de privé vertrekken waar Lenin en zijn vrouw ruim een jaar gewoond hebben zijn bijzonder sober, het bed een eenvoudig metalen spijlenbedje. Het is nauwelijks te vatten wat hier gaande was, daarvoor is mijn kennis van het communisme en Lenin zijn werken zeer minimaal. Dat het bijzonder is waar wij staan is ons meer dan duidelijk, een plek waar weinig toerist daadwerkelijk komt.
In de rammel trolleybus gaan we terug naar het stadscentrum, bij het voor ons inmiddels bekende Isaac plein stappten we uit. Lopend langs het kanaal voor de laatste keer naar de ‘Idiot’. Nee, geen mens maar een literair café, op Dostoevsky geïnspireerd. Een knus café naast een allegaartje aan meubels, backgammon en schaakstenen, boeken en kranten. We bestelden voor het laatst blinis met dikke klodders kaviaar en zure room. Terwijl de kaviaar door mijn mond wentelde dacht ik nog even terug aan HET bureau.
Foto's
