reis Mongolie

Door: Wimvanginkel

Geplaatst op Mar 22, 2011

s Ochtendsvroeg weer op voor de binnenlandse vlucht naar Moron. We vliegen met een klein propellertoestel van de maatschappij EZnis en ook weer ene prima vlucht; een modern Saab toestel en een goed uur later staan we op de kleine luchthaven van Moron. We maken kennis met onze gids en chauffeur die ons de komende week een deel van noord en centraal Mongolië laten zien. Onze gids heet Dorj, een Tibetaanse naam, hem gegeven door een lama, die diamant betekent. Onze chauffeur is duidelijk een oude rot in het vak, hij heet Zorigoo, een Mongoolse naam die zoveel als ' Onverschrokken' betekent. We spreken beiden Russisch, dus ook met de chauffeur kunnen we communiceren.
We bevinden ons inmiddels in een geheel andere omgeving dan de hoofdstad. Moron is een klein stadje omgeven door groene heuvels. We zien de eerste gers al staan als we over een zandweg wegrijden. Asfalt is er amper in het land, enkele honderden kilometers rondom de hoofdstad en dan heb je het wel gehad. Gelijk valt de enorme leegte en uitgestrektheid op van het land; er wonen dan ook maar 2,5 miljoen mensen in een land 5x zo groot als Frankrijk, waarvan de helft ook nog eens in Ulaan Baataar woont.
We rijden verder door de heuvels, zien kudden schapen en geiten, enkele gers. Langzaam zien we steeds meer naaldwouden, kenmerkend voor het noorden, dat grenst aan Siberische taiga. We passeren enkele ovoo's, stapels stenen met gebedsvlaggen die zich bovenop bergtoppen, passen, maar ook bij meren of heilige bomen bevinden. De natuur wordt geëerd, een sterk sjamanistische invloed. Het sjamanisme is juist in deze regio het sterkst; hier wonen Tsaatan, Buryat en Darkhaad.
Na drie uur rijden zijn we in Khatgal, een klein dorpje aan de zuidkant van het meer. Nog even door het bos rijden en dan strekt het meer zich voor ons uit; een schitterend gezicht. Het Khovsgol meer is een enorm uitgestrekt meer en een van de grootste zoetwaterreservoirs ter wereld. Het meer en omgeving zijn enigszins vergelijkbaar met het wat verderop gelegen Baikalmeer. Langs het meer zien we naast gers ook vele blokhutten staan; Siberië is nabij. Ook ontdekken we enkele teepee's, de verblijfplaats van de Ysaatan; de rendiernomaden. Deze bevolkingsgroep, waarvan er nog maar slechts zo'n vierhonderd leven in Mongolië, wonen eigenlijk verder in de Darkhad depressie, zo'n drie dagen trekken vanaf het meer. Enkele Tsaatan zijn echter met hun rendieren naar de oevers van het meer getrokken om zo te hopen wat geld te verdienen aan het toerisme; een logische gedachte gezien het armoedige en zware bestaan dat ze leven in de Mongoolse taiga. Maar wel een keuze die helaas funest kan zijn voor de rendieren; de blaadjes die zij eten groeien hier niet en veel rendieren overleven het dan ook niet bij het Khogsvol meer.
We praten met een van de Tsaatan vrouwen en zij vertelt hoe ze geboren is in Tuva en op vierjarige leeftijd naar Mongolië is vertrokken. Een verhaal dat overeenkomt met de meeste Tsaatan die de Sovjet-Unie verlaten hebben voor het meer op nomaden ingestelde Mongolië.
In het avondlicht maken we een wandeling langs het meer; schitterende vergezichten, we zien prachtige casarca eenden, de kudden worden bijeengedreven, in de verte de besneeuwde bergpieken van de Monkh Saridag Uul (3491 meter), de grens met Rusland.
We slapen in een gerkamp waar we hartelijk zijn ontvangen. Het is nog vroeg in het seizoen en zijn dan ook de enige gasten. We hebben een comfortabele ger waar 4 bedden staan en een kacheltje. 's Avonds wordt het houtkacheltje opgestookt en de volgende morgen om een uur of zes sluipt iemand stilletjes de ger binnen om de kachel weer aan te steken; een ritueel dat zich elke ochtend zal herhalen.
Ik eet 's avonds buuz; een traditioneel Mongools gerecht dat vooral met nieuwjaar wordt gegeten en vergelijkbaar is met Tibetaanse momo's.