Op zoek naar... vaderland en moedertaal (Blogthema)
Noord Israel
Israël
Gerrit-Gaspedaal
Op zoek naar... vaderland en moedertaal (Blogthema)
Wat niemand hier weet, en weinigen in mijn directe omgeving, is dat ik eigenlijk geen Nederlander ben. Ik spreek, luister en droom wel in 't Nederlands maar Nederland is in wezen net zo min m'n moedertaal als Nederland m'n vaderland is.
De schok was groot kan ik je melden. Ik wist, laat staan vermoedde, namelijk totaal niks. Eén van mijn levensfundamenten werd een aantal jaren geleden volledig onder me weggetrokken op het sterfbed van mijn vader, een zeer slechte timing in een zo mogelijk nog beroerdere setting.
Om dat nogal verwarrend emotionele gedeelte van het verhaal tot de kern te beperken: "Jongen… ik móet het kwijt… ".
Zit je dan… begrafenis regelen met een overweldigende mix van emoties in je lijf. Verdriet, nieuwsgierigheid, angst, verbaasdheid, verwarring, ongeloof, boosheid. Voldoende om de gemiddelde psychiater het nummer van zíjn psychiater te laten opzoeken.
Ik ben een Israëli…
Ik ben Ron en ik kom uit Israël…
Sjalom…
Mazzel tov…
Halleluja, Falafel...
Ik proef de vreemde woorden in m'n mond maar het smaakt niet. En toch moet ik die ooit, ergens, liefdevol hebben meegekregen samen met m'n moedermelk.
Met alleen de naam van m'n moeder en de plaats waar ik ooit het daglicht zag, Meron (weet je gelijk waar m'n naam vandaan komt), ben ik een paar maanden later, alleen, vertrokken.
Vertrokken op reis naar mezelf.
Niet wetende wat ik kon verwachten.
Niet wetende of ik verwacht werd.
Niet wetende.
Eigenlijk wist ik niets...
Gedreven door een combinatie van boosheid (over de geheimhouding), onzekerheid (m'n beschikbare info was erg summier) en onrust (tja…) ging ik op reis. De vlucht naar Tel Aviv was eenvoudig maar ik voelde me dom en ongelukkig. M'n moedertaal begreep ik niet en m'n vaderland herkende ik niet. In Tel Aviv, waar een soort van ongrijpbare onbezorgde sfeer hangt, de voortdurende oorlogssituatie veroorzaakt dat men elke dag wil leven alsof het de laatste is, heb ik drie dagen rondgedoold omdat ik nog twijfelde over de rest van m'n traject. Ik praatte, at, dronk, feestte en sliep met Israeli's, hopende dat ik een soort van thuisgevoel zou ontwikkelen, maar ik voelde me nog steeds Hollander op een bizarre vakantie. Ik wist niet of mijn moeder nog leefde, laat staan of zij nog in Meron zou zijn. Mijn doel was om onbevangen m'n geboorteplaats te bezoeken en van daaruit proberen verder m'n weg te vinden op zoek naar mezelf.
De busrit was lang en gammel naar Meron… de plaats waar het allemaal begon. Het rijmt, maar een fraai gedicht kon ik er nog niet van maken. Halfhardop in de bus prevelend klonk het steeds gekker. Meron… Me Ron… Ik Ron… En wie ben ik dan wel… of liever.. Wie wás ik ooit… hier… Onbekende plaatsen trokken aan me voorbij, tot Nazareth verscheen. Bekendste geboorteplaats ter wereld… toepasselijk… maar ik voelde er niets bij.
Via internet had ik mezelf al wel enigszins bekend gemaakt met Meron. Ik wist dat het een dorpje was, gelegen op een grote heuvel in Noord-Israël, vlakbij de Libanese grens, gesticht in 1949 toen de Israeli's de Arabieren verjaagd hadden, en dat regelmatig onder vuur genomen werd (wordt?) in de Libanese oorlog. Geen idee wat ik zou aantreffen van de beschreven heilige plaats daar: het graf van Shimon bar Yochai, die streed tegen de Romeinen en "de Zohar" schreef (verzameling boeken met commentaar/interpretaties van "de Thora", de grondslag van het Joodse geloof). Elk jaar reden voor duizenden Joden om na een pelgrimstocht op de hellingen van de heuvels te kamperen en zijn sterfdag te herdenken. Geen idee hoe het zou zijn de heuvels en het prachtige natuurgebied van Galilea te zien... en te ervaren wat ooit m'n eerste zicht was...
Wat ik aantrof was een zogenaamde "Moshav" (coöperatieve landbouwgemeenschap, lijkt op het beter bekende "Kibboetsj" maar verschilt enigszins), gelegen op een helling in een over de heuvels heen machtig uitgestrekt natuurgebied met bossen, waterpartijen, parken, Joods/Christelijke heilige plaatsen en vooral... mijn volk. Mijn volk dat zich daar harmonieus en nijver bezighield met zelfvoorziening en religie. Niet zoals ik verwachtte in een stoffig woestijngat maar hier, in het prachtige Galilea, ingeklemd tussen Libanon, Syrië en Jordanië. Bakermat van het joods/christelijk verleden, regio waar Jezus opgroeide... en ik dus niet...
Ik voel me buitenstaander. Voyeur. Indringer. Ik zoek bij iedereen familietrekjes maar vind die bij niemand. Of juist bij iedereen. Ik weet het niet. Ik vraag me af hoe het zou zijn geweest als ik hier was opgegroeid. De mensen zijn reuze aardig en toegewijd. Ze hebben een gezamenlijke vreedzame missie in het leven en lijken daarmee al doende tevreden te zijn. Het ontbreken van een marketing-gestuurde consumentenmarkt valt mij op maar hen totaal niet. Wat je niet hebt, kan je niet missen en blijkbaar kan het ook erg goed zonder...
De naam van mijn moeder blijkt verbazingwekkend snel herkend… oei… ben ik daar op voorbereid? Tot nu toe ging alles in een automatische flow maar nu was het ineens serieus. Wat ik als moeizame zoektocht in het verleden met vele obstakels verwachtte, bleek hartkloppingveroorzakend simpel. Mijn moeder leeft nog… en is hier in Meron!
Hulpvaardige dorpsbewoners (familie?) wilden me naar haar toe brengen maar ik wist het even niet meer en voelde me ineens misselijk en moe. Het is geestelijk niet eenvoudig als je in één grote reuzenstap wordt ingehaald door je eigen verleden kan ik je melden. Maar ik moest m'n ingeslagen pad volgen.
Mijn 'moeder' bleek een alleraardigst (is vast erfelijk) vrouwtje op respectabele leeftijd. Sluipmoordenaar Alzheimer heeft echter haar herinneringen vervaagd tot gevoelsmatige impulsen. De hereniging was evenwel erg heftig. Maar ook vertrouwd. Bizar...
Ze weet nu wie ik ben maar ik blijf niet 'hangen'.
Ik weet nu wie zij is en waar ik vandaan kom, maar ik ben en hoor er niet thuis.
Het kan niet duidelijker worden dat wij allen bepaald worden door hoe we opgroeien en met wie, en moeten respecteren dat dat proces overal op de wereld anders is en uitpakt in de vorm van hoe mensen leven, denken en hun omgeving inrichten.
Het is het reizen waard…
Foto's
