Ontdek Atacora
Benin
Afrika
Dianadm
Ontdek Atacora
De Atacora mountains is een weinig bezocht gebied dat heel erg de moeite waard is. Je vindt hier een heuvel- en bergachtige landschap met enorme baobabs, authentieke volkeren, bijzondere gebruiken en de prachtige architectuur van de tata’s, een soort minikastelen die min of meer uit nood bedacht zijn.
Tata’s. Deze kasteelachtige huizen zijn ontstaan tijdens de slaventijd toen veel Beniners naar het noorden trokken om aan de slavenhandelaren te ontkomen. Ze zijn gemaakt van leem, die laagje voor laagje wordt aangebracht. De laatste laag wordt gladgestreken en gedecoreerd. Deze versieringen worden ikerii of ‘het litteken van het huis’ genoemd en zijn er ter verering van Butan, de godin van de aarde en de vruchtbaarheid. Zij zorgt voor de bescherming van de tata. Een tata heeft altijd dezelfde indeling. De onderste verdieping is voor het vee en dient als voorraadkamer, via een trap (die opgehaald kan worden) kun je naar boven en vind je totaal onzichtbaar voor wie het niet weet, slaapplekken waar je alleen achterstevoren in kunt komen. Een prima verstopplek om uit handen te blijven van de vijanden. De tata is zo gebouwd dat het sowieso moeilijk is om binnen te dringen. Vanaf het dak heb je tevens een prachtig uitzicht over de omgeving.
Baobabs Deze enorme bomen staan overal in het landschap en hebben naast een decoratieve ook een praktische functie, ze waren in het verleden namelijk ook een prima verstopplaats. Deze joekels zijn hol van binnen en bieden met gemak plek aan 20 mensen.
Volkeren In dit gebied leven veel verschillende stammen, zoals de Fon, Somba en Holi. De volkeren onderscheiden zich van elkaar door kleding en lichaamsversieringen, waarvan de littekens het meest indruk maken. De oorsprong van dit gebruik gaat honderden jaren terug. Zo kon men zien bij welke stam iemand hoorde en dat was handig bij stammenoorlogen. Ook zouden de versieringen geluk brengen en bescherming bieden. In de slaventijd werkte dit zeker in hun voordeel. De handelaren wilden bij voorkeur ‘gezonde’ mensen, wat in die tijd hetzelfde betekende als littekenvrij. Door het aanbrengen van littekens zijn velen aan een slavenbestaan ontsnapt.
Alle stammen hangen natuurgodsdiensten aan. Je ziet hier veel fetish voorwerpen en offerplaatsen. In een animistische samenleving mag ook een medicijnman niet ontbreken. Hij is één van de belangrijkste mensen binnen een gemeenschap. Niet alleen geneest hij ziekten met kruiden en planten, hij staat ook in contact met de geesten van overleden stamleden. Ieder medicijnman heeft een altaar, met resten van dieren, bloed en veren. Heel bizar om te zien (zie ook mijn foto heel tribel). Het is bijna een must om het gebied te bezoeken met een gids. Hij kan toestemming regelen van de Chief (om rond te lopen, maar ook om te fotograferen) spreekt de taal en kan je uitleg geven over de gebruiken en rituelen. Heel interessant en neem vooral de tijd voor je bezoek, want het wordt over het algemeen zeer gewaardeerd dat je er bent.
Boukombu, het dorp waar wij logeerden, is een prima uitvalsbasis om het gebied te ontdekken. Via www.tatabenin.wordpress.com kwamen we terecht bij Valerie en haar moeder Josephine, die kamers in een soort moderne tata verhuren (met airco!) en een restaurant runnen (eten wat de pot schaft, maar kwalitatief super). Zij hebben heel veel kennis in huis en kunnen werkelijk van alles voor je regelen. Het is wel handig als je het Frans een beetje machtig bent.
Atacora is één van de meest bijzondere gebieden waar ik ooit geweest ben. Een totaal andere wereld: uniek, fascinerend maar soms ook bizar en shocking. Een hele belevenis om er te zijn en het op je gemak te 'ontdekken'. Je krijgt hier echt een Jimmy Nelson-gevoel als je bij de stammen op bezoek bent. Nu nog is Atacora slecht bereikbaar door de vrij onbegaanbare wegen, maar er zijn kapers (Chinezen) op de kust, die nu al bezig zijn om dit gebied te ontsluiten. Deze vooruitgang zal veel verandering teweeg brengen, dus als je dit prachtige gebied en vooral ook de bijzondere samenlevingen wilt zien, moet je snel zijn. In ieder geval ‘Before They Pass Away’.
Foto's
