Waar zou Cuba - en de regio Pinar del Rio in het bijzonder - staan zonder de oude, trouwe os? Op het platteland zie je ze overal. Ze worden er vooral gebruikt voor het trekken van karren of bij het ploegen, zoals op deze foto te zien is. Hoewel de ossen de boer veel werk uit handen neemt, is het ook voor de 'mennende' boer behoorlijk aanpoten. Dus is het dan ploegen of eerder zwoegen?

Overigens vonden wij het opmerkelijk dat je in Cuba heel wat tractoren tegenkomt, maar dat die niet op het land worden gebruikt. Het brengt namelijk veel meer op om deze agrarische voertuigen in te zetten als taxi voor de vele lifters in het land. En of dat nou duurzaam is?