Lkoedam

Canarische Eilanden - Latin Love

Door: Columbus Travel

Thursday, September 06, 2012

Wie denkt dat de Canarische Eilanden een verlengstuk zijn van Spanje komt bedrogen uit. De Canarios voelen zich meer verwant met Latijns-Amerika dan met het officiële moederland. La Palma en El Hierro, de meest westelijke en ongerepte eilanden, zijn dé springplank geweest overzee. Eerst voor Columbus, daarna voor de locals. En dat is aan alles te merken.

Tekst Karin Anema, Fotografie Tim Johannis

‘Hoe is het met El Indiano?’ vraagt een voorbijganger aan Elias, een vrolijke dertiger die we bij aankomst op La Palma hebben ontmoet. ‘Hij bedoelt mijn vader,’ verklaart hij ons even later. ‘We hebben lang in Venezuela gewoond. De Palmeros, de inwoners van La Palma, noemen degenen die terugkomen uit Latijns-Amerika “Los Indianos??.’ Na twintig jaar in Venezuela te hebben gewoond, gingen de ouders van Elias, net als vele andere emigranten, terug naar La Palma. Uit angst voor criminaliteit, uit economische overwegingen, maar ook doodgewoon uit heimwee. Ze brengen een stukje Latijns-Amerika met zich mee terug, en dat maakt een trip naar de eilanden in de Atlantische Oceaan tegelijkertijd een fascinerende reis door de Nieuwe Wereld. Fotograaf Tim Johannis en ik gaan op zoek naar die wisselwerking en rijden allereerst naar Las Bre?as, een verzameling huizen en moestuinen aan de oostkust. Af en toe springen casas indianos in het oog: grote huizen, geverfd in geel, rood en groen, met dakterrassen en torentjes. La Palma was de springplank naar Latijns-Amerika voor Palmeros, die in twee grote golven in de negentiende eeuw en twintigste eeuw emigreerden. Degene die naar Cuba gingen, leerden tabak telen. Bij hun terugkeer naar La Palma begonnen ze in Las Breñas tabaksplantages. Hier kregen ze het stempel van avonturiers en de geuzennaam Indianos. Straatnamen als Avenida de los Indianos, Calle Venezuela en Calle Habana verraden dat veel bewoners overzee zijn geweest. Dat geldt ook voor Don Antonio, een van de laatste tabakstelers. Zijn verhalen en kleren ademen de aroma’s van sigaren. Trots wijst hij op een foto van de Spaanse koning, die hier onlangs een doos sigaren kocht. Net als Churchill. ‘Een goede sigaar, een lekkere wijn en goed gezelschap is iets van de koningen,’ concludeert hij. Antonio is een van de laatste tabaqueros van het eiland. Op zijn zestiende vertrok hij naar Cuba, maar uiteindelijk kwam hij terug naar La Palma. ‘Er is geen land zoals mijn eigen land. Het beste klimaat voor de tabaksteelt vind je hier.’ Hij verbouwt, fermenteert en prepareert tabak. In een werkplaats rollen werknemers sigaren. De buitenste bladeren zijn donker en vrij van scheurtjes, zegt Antonio terwijl hij een kwaliteitsblad tussen zijn vingers vouwt. De helft van zijn werknemers is Cubaan. Dulce is daar een van. We kijken toe hoe ze met gom de bladeren vastplakt. Eenmaal gerold, hakt ze met een mes de punten af. Ten slotte doet ze die in een sigarenpers die uit Helmond komt. Antonio: ‘Het mooiste van de tabaksteelt is dat je het met de familie doet. Mijn kleinzoon neemt het van mij over.’ Jaarlijks hoogtepunt is het sigarenfeest ‘La fiesta de Los Indianos’, waar de remigranten gekleed in Cubaanse kleren en met sombreros verschijnen. ‘Die dag bevestigen we het beeld wat mensen van Indianos hebben: rijk en machtig. Met goud en hoed en fraaie kleren. Ook al geldt dat bepaald niet voor iedere remigrant.’