De Herengracht wordt beschouwd als de belangrijkste gracht van Amsterdam. In de 17e eeuw woonden de rijkste kooplieden en de meest invloedrijke regenten en burgemeesters van de stad aan deze gracht. Een adres aan de Herengracht wordt nog steeds gezien als prestigieus.
Na de groei van de stad in de 16e eeuw werd het centrum verder uitgebreid en waren er nieuwe grachten nodig. Het ontstaan van de grachtengordel zoals we die nu kennen kwam tijdens de Gouden Eeuw. In 1612 besloot burgemeester Frans Hendricksz. Oetgens dat de stad moest uitbreiden om alle inwoners en handelaren onderdak te kunnen geven. Hierom werden de Keizersgracht, vernoemd naar de Heilige Roomse Keizer Maximiliaan I, de Herengracht, vernoemd naar de Heren Regeerders van de stad Amsterdam en de Prinsengracht, vernoemd naar de Prins van Oranje, uitgegraven.
Tegenwoordig word de grachtengordel vooral bevolkt door expats en exclusieve kantoren.